SA PANIG NG DEMOKRASYA

ANG anunsiyo kamakailan ni Chief Justice Reynato Puno sa Supreme Court ay panggising tungo sa isang multisectoral summit upang makapangalap ng lakas kung paano mapoprotektahan ng hudikatura ang mga kalayaang sibil at mailatag ito para sa extrajudicial killings sa pamamagitan ng pagtutulak ng mga panibagong alituntunin at gabay sa hangarin ding mabigyang seguridad ang mga testigo, mapalakas ng mga remedyo sa mga biktima gayundin ang kanilang mga pamilya, pagrebisa ng mga alintuntunin sa mga ebidensya at konsepto gaya ng command responsibility na siyang pinakahihintay na pagbabago.
Mailalagay ito sa masidhing pangyayari lalo pa't maaapektuhan dito ang ehekutibo at Sandatahang Lakas , at maaaring magdulot ng isang sigalot sa Kongreso sa isyu ng kapangyarihan ng lehislatura, ngunit, sa pangalawang pagkakataon, mailalagay ang sarili nito muli sa panig ng demokrasya.
Ang maganda rito, ang anunsiyong ito ay lumabas matapos ang desisyon nang pagbasura ng kasong rebelyon laban sa anim na left-leaning party-list representatives at apat pang indibidwal mula sa Bayan Muna (People First), Anakpawis (Toiling Masses) at Gabriela Women’s Party.
Kasabay ng pagdismis sa kasong ito, kinastigo ng Mataas na Hukuman ang Department of Justice dahil sa pagkakasampa ng naturang kaso na ang pinagbasehan ay katiting na ebidensya at paggamit din ng hukuman sa pagtapos ng pulitikal na usapin.
Magandang senyales ito, sapagka't kumikilos na ang Korte Suprema laban sa walang puknat na pagdurog at paggiba ng Administrasyong Arroyo sa mga karapatang sibil ng mga mamamayan.
Binali din nito ang “people’s initiative” na naglalayong amyendahan ang 1987 Constitution dahilan upang mailatag ang May 2007 elections; idineklara itong unconstitutional o labag sa Saligang Batas, ang mga arbitrary arrests at mga pagsalakay ng Macapagal-Arroyo administration sa pamamagitan ng maskarang “state of national emergency” sa ayudad ng Presidential Proclamation 1017; tinutulan din nito ang pagbabawal sa mga pagkilos na kasangkapan ang Calibrated Pre-emptive Response; at ang talukbong ng gag order na nagbabawal sa mga government officials na tumestigo sa mga Congressional hearings na pinoprotektahan ng Executive Order 464.
Katunayan, pinatitibay na ng Supreme Court sa ilalim ni Puno pagdedepensa sa mga karapatang sibil.
Una na ring sinabi ni Chief Justice Puno na nais na rin niyang ayusin o himayin ang mga “kulubot na erya” sa desisyon hinggil sa Executive 464, na mukhang pinaiiral naman ni AFP Chief of Staff Hermogenes Esperon bilang tugon sa plano ni Senator Antonio Trillanes nang magkaroon ng pagdinig sa partisipasyon ng AFP officials sa lumulubhang extrajudicial killings at gayundin sa “Hello Garci” tapes.
Habang ang SC, noong si dating chief justice Artemio Panganiban pa ang namumuno, pinagtibauy nito ang karapatan ng mga mamamayan na malaman ang mga pangyayari sa gobyerno, kinilala nito ang prerogatibo ng punong ehekutibo na pagbawalan ang mga opisyal na magpartisipa sa mga imbestigasyon sa Kongreso at humiling ito ng isang closed-door session kung “ang seguridad ng estado o interes ng publiko ang nakasalalay.”
Kung wala ang Supreme Court, nakonsolida na ni Pres. Macapagal-Arroyo ang pasistang alintuntunin laban sa mamamayang Pinoy. Kung wala ang SC, mapipilitan ang mga Pinoy na mag-aklas sa tila batas militar na umiiral.
Sa harap ng pagpupunyaging ito ni CJ Puno, maaaring mabuhay muli ang kalupitan ni Arroyo.
Ngunit kung bubuhayin ang napilayang depensa laban sa mapang-aping pamumuno ni GMA, hindi na ito mauulit.
Maaari nitong buksan ang pintuan upang maging responsibo at madaling lapitan ng mga biktima ng extrajudicial killings at enforced disappearances.
Mabibigyang linaw muli ang lamat na nagsisilbing balakid upang maprotektahan ang karapatan ng mga mamamayang Pinoy.