Tuesday, March 25, 2008

CAMOTES ISLAND, ANG AKING LUPANG SINILANGAN

ANG Camotes Islands ay pangkat ng apat na pulo na matatagpuan sa probinsya ng Cebu.
Ang salitang ‘camotes’ ay ‘sweet potatoes’ sa salitang Espanyol.
Ang grupo ng mga islang ito ay nasa silangang bahagi ng Cebu, timog kanluran ng Leyte, at hilagang bahagi naman ng Bohol.
Ang Camotes ay binubuo ng limang isla at munisipalidad—Poro, Tudela, Pacijan, Ponson, at Tulang. Ang Tulang ay sakop ng Barangay Esperanza, na sakop naman ng San Francisco.
Ang mga isla ng Pacijan at Poro ay nagkarugtong matapos tambakan ng lupa.
Nahiwalay naman ang Ponson sa karagatan ng Camotes, matatagpuan mga apat na kilometro mula sa timog silangang Poro.
Ang Tulang dulong hilaga ng Pacijan. Mabababa ang mga lupain sa isla ng Camotes.
Isang bundok lamang ang makikita sa Pacijan at isa rin sa Poro.
Ang mga bundok na ito ang ginagamit ng mga telecommunications company para sa relay stations. Sariwa ang tubig sa Pacijan na makikita mga dalawang kilometro sa lawa.
Ang mga Palm trees naman ay dominante sa islang ito.
Hindi rin mabilang ang mga natibong pagkain, namumungang punong kahoy at mga halaman.
Noong 1942, inokupahan ng mga puwersa ng Hapones ang Camotes Islands sa Cebu.
Taong 1945, ang liberasyon o kasarinlan ng tropa ng Philippine Commonwealth ay dumating sa Camotes na naging dahilan nang pagsiklab ng giyera noong World War II sa naturang isla.
Matibay na industriya sa Camotes ang pagsasaka (kabilang na rito ang mais, palay, baboy, manok at baka), pangingisda at turismo.
Na-establisa na rin sa isla ang mga tourist resorts, hinahalina rin nito ang mga domestiko at mga dayuhang internasyunal.
Tanyag dito ang Santiago Bay Garden & Resort, Mangodlong Rock Resort and Greenlake Park.
Samantala, ang Porohanon o Camotes Visayan ay gamit na salita ng mga taga-bayan ng Poro. Ang wikang ito naman ay pamilyar din o kahalintulad ng salitang Cebuano at ginagamit ito sa iba pang lugar sa Camotes Islands at sa buong probinsya ng Cebuano, Hilagang Mindanao at iba pang dako sa Visayas.
Sa wikang Porohanon, ang nakakagawiang letra ng mga Cebuano na “y” ay nagiging “z”.
Halimbawa: “Maayong buntag” (magandang umaga) sa Cebuano ay nagiging “Maazong buntag” sa Porohanon.

Saturday, March 22, 2008

THE BLACK PANTHER TRAGEDY

WINARAT ng kakulangan ng progreso sa sosyal at isyung pulitikal at bumabalikwas sa umiinog na sigalot sa lupa, lumutang ang ilang grupo para isulong ang alituntuning radikal upang maisakatuparan ang kanilang mga mithiin tungo sa katarungan at pagkakapantay-pantay.
Apat sa pinakaprominente at matagumpay na mga organisasyon ay kinabibilangan ng Black Panther Party, Students for a Democratic Society, Weather Underground Organization, at Youth International Party, o mas kilala rin bilang Yippies.
Ang Black Panther Party ay itinatag noong 1966 sa Oakland, California, nina Bobby Seale at Huey Newton.
Hiniling nilang kontrolin ang mga eskwelahan, medical centers, welfare programs, at police system sa mahirap na black areas, exemption mula sa military service at karapatang magkaroon ng mga kamay upang maprotektahan ang kanilang mga sarili.
Inorganisa nila ang maraming tsapter sa buong bansa, nagtatag ng liberasyon sa mga eskwelahan, breakfast programs para sa mga bata, at medical clinics sa mga mahihirap na lugar. Nagkaroon na rin ng maraming komprontasyon ang Black Panthers sa mga pulis na nagdulot nang pagkakabaril at pagkakaresto ng ilan sa kanila.
Ang SDS ay ipinundar sa Chicago noong 1962 at naging aktibo ng mga panahong iyon sa college campuses sa buong nasyon.
Noong mid-sixties, naging aktibo ang grupo sa pakikipaglaban sa karapatang sibil, ngunit nang maglaon ay mas pinagtuunan nila ng pansin ang pagkakasangkot ng Estados Unidos sa giyera sa Vietnam.
Ang SDS ay madalas makipag-ugnayan sa mga aktibidad sa Black Panthers at iba pang kaalyadong radikal, bagama’t noong una, ang Marxist, ay nangangahulugang protesta o pagbabalikwas.
Samantala, isang splinter group na mas kilala bilang Weathermen ay naniniwala na makakamit lamang nila ang kanilang mga mithiin sa pamamagitan ng bayolenteng rebolusyon at gawaing terorismo.
Idinawit tuloy ang grupong ito sa maraming insidente nang pambobomba sa mga eskwelahan at institusyong pederal.
Kasabay nito, ang Youth International Party (ang Yippies), ay siyang ugat nina sixties activists Abbie Hoffman at Jerry Rubin.
Inilatag nila ang guerrilla street theater na sadyang dinesenyo upang makuha ang atensyon ng media.
Halos magtagumpay sila noong 1968 Democratic Convention sa Chicago kung saan ibinandila nila ang Yippie candidate para sa president­a pig na pinangalanang si Pigasus.
Matapos sumiklab ang mga rayot na yumanig ng ilang araw sa Chicago, sina Hoffman, Rubin, Black Panther Bobby Seale at na iba pa ay dinakip makaraang makipagsabwatan upang maisagawa ang mga karahasan at pagtawid sa state lines na naglayong manggulo sa estado.
Ang grupo ay nabansagan bilang Chicago Seven. Matapos ang mahabang paglilitis, lahat ng mga kaso ay nabasura.